Philip Salvador, Suportado Ang Manual Counting Ng Boto; 'Nasaan Ang Mga Boto Namin?'

 

Nagpahayag ng kanyang saloobin ang beteranong aktor at dating senatorial candidate na si Philip Salvador kaugnay ng isyu ng pagbibilang ng boto sa halalan. Sa isang panayam, sinabi niya na mas makabubuting isagawa ang mano-manong bilangan ng mga boto, lalo na’t marami raw siyang naririnig na hinaing mula sa mga botanteng hindi sigurado kung talaga bang nabilang ang kanilang mga ibinotong kandidato.

Ibinahagi ni Salvador na ilang kababayan natin ang lumapit sa kanya upang ipahayag ang kanilang pagdududa at pagkalito matapos ang eleksyon. Marami raw ang nagtatanong sa kanya kung ano nga ba talaga ang nangyari sa kanilang mga boto, sapagkat hindi nila naramdaman na naging transparent ang proseso ng pagbibilang. Kaya naman nanawagan siya sa Commission on Elections (Comelec) na bigyang pansin ang panawagang ito at isaalang-alang ang pagbabalik ng tradisyunal na sistema ng pagbibilang, upang maibalik ang tiwala ng taumbayan sa eleksyon.

“Alam niyo po, madami ang nagtatanong na kapwa Pilipino: ‘Ano po ang nangyari sa boto namin?’” pahayag niya. 

“Yung manual counting, sinasabi ng mga kasama doon — ako’y nakikinig,” ani Salvador. 

Giit pa niya, sa kabila ng makabagong teknolohiya, mahalaga pa ring manatili ang pagiging bukas at malinaw ng proseso sa mata ng publiko.

Si Salvador ay tumakbo bilang senador sa katatapos lamang na midterm elections ngunit nagtapos sa ika-19 na puwesto sa opisyal na bilang, kung saan nakakuha siya ng mahigit 10 milyong boto — tiyak na hindi maliit na bilang, ngunit kulang upang makapasok sa “Magic 12.”

Hindi nag-iisa si Salvador sa panawagan. Matatandaang una na ring nagpahayag ng kaparehong panig ang kontrobersyal na religious leader at natalong kandidato rin sa senado na si Pastor Apollo Quiboloy. Ayon kay Quiboloy, mas mainam daw kung manumbalik ang mano-manong bilangan upang maalis ang agam-agam ng mga tao tungkol sa integridad ng automated election system na ginagamit ngayon ng bansa.

Gayunpaman, nilinaw ng kasalukuyang chairman ng Commission on Elections na si George Garcia na hindi ganoon kadali ang pagsasagawa ng manual counting. Ayon sa kanya, kailangan munang amyendahan ang kasalukuyang Automated Election Law bago pa man maisakatuparan ang pagbabalik sa tradisyunal na paraan ng pagbibilang ng boto. Bukod dito, sinabi rin ni Garcia na ang pagkakaroon ng mano-manong bilangan ay nangangailangan ng malaking pondo — isang bagay na wala pa sa kasalukuyang badyet ng Comelec.

Sa kabila ng mga teknikal at legal na balakid, naniniwala si Salvador na hindi dapat balewalain ang boses ng taumbayan. Aniya, kung ang layunin ng halalan ay makapagluklok ng mga tunay na lingkod-bayan na hinirang ng mamamayan, nararapat lamang na siguraduhin ang pagiging patas, tapat, at malinaw ng buong proseso mula sa pagboto hanggang sa pagbibilang.

Para kay Salvador, hindi lang ito usapin ng pagkatalo o pagkapanalo, kundi ng integridad at pananagutan — hindi lamang ng mga kandidato, kundi pati na rin ng mga institusyong nangangasiwa sa eleksyon. Higit sa lahat, mahalaga raw na muling mapanumbalik ang tiwala ng sambayanan sa sistemang demokratiko ng Pilipinas.