Atty. Jesus Falcis Rumesbak Sa Disbarment Case Sa Kanya Ni Chiz Escudero

 Hindi nagpahuli si Atty. Jesus Falcis III sa pagbibigay-linaw at pagdepensa sa sarili matapos siyang pagalitan ng reklamo na isinampa laban sa kanya ni Senador Chiz Escudero. Sa isang panayam sa radyo sa DZMM nuong Oktubre 1 (Miyerkules), inilatag niya ang kanyang side ng kuwento — bakit niya tinawag out si Escudero at ang kahulugan ng mga madalas niyang salita laban sa senador.

Sa simula ng kanyang paliwanag, binanggit ni Falcis ang sinabi raw ni Pangulong “Sir Danny” na “mahiya naman kayo!” bilang bahagi ng konteksto. Ayon sa kanya, kung may isang Pilipinong abogado na makatawag sa isang politiko na “walang hiya,” ano ang mali doon?

“Well, number one Sir Danny, the President himself said ‘mahiya naman kayo!’ If citizens like me, ang lawyer po [ay] Pilipino din ‘yan[…] ang lawyer po [ay] binabaha din ‘yan, so if the President says ‘mahiya naman kayo’ and a Filipino calls a politician ‘shameless,’ anong out of line po do’n?” — ito ang kanyang pahayag.

Ginusto rin niyang ipabatid na ang kanyang mga puna ay hindi personal na pag-atake (ad hominem) kundi isang political opinion o husga sa kilos ng isang pampublikong opisyal. Ani Falcis, may karapatan ang sinuman na magsabi kung ang isang tao ay—sa kanyang tingin—“shameless” o walang hiya, lalo na kung may nakikitang anomalya o kapabayaan sa pamahalaan.

Isang bahagi ng isyu ay ang paggamit niya ng ekspresyong “bulok na keso” upang tukuyin si Senator Escudero. Ipinaliwanag niya na hindi ito literal na pang-iinsulto, kundi isang play on words na tumutukoy sa salitang “keso” bilang bahagi ng palayaw ni Escudero. Kung “bulok ang keso,” ay para ring pahayag na may mali o depekto sa pagkilos ng sinumang tawaging iyon.

“‘Bulok na keso’ po, that is a play of word (word play) on the nickname of Sen. Chiz. Kung bulok ‘yong keso, rotten cheese. Kung may maling ginagawa si Sen. Chiz, then it’s just a play on words to call him ‘rotten cheese.’” — paglilinaw ni Falcis.

Nagbigay din siya ng halimbawa mula sa ibang bansa, partikular sa Amerika, kung saan kinikilala ang satire at sarcasm bilang bahagi ng protektadong pamamahayag. Ayon sa kanya, maaaring sabihing iyon ay “protected speech.” Kaya hindi raw dapat harangan ang paggamit ng makukulit at matatalinghagang salita sa pampublikong diskurso.

“Sa America po, protected speech ang sarcasm [at] protected speech ang satire. So hindi naman po pwede lagi na walang lasa ang komentaryo." 

 

Dagdag pa niya: “Kahit sa Pilipinas, mga journalist, mga analyst, mga commentators. Ako, I aspired to be commentator, we are entitled to use mga words na flavorful.”

Isa sa kanyang pinakamadaling punto: may karapatan ang bawat Pilipino — abogado man o hindi — na maghayag ng kanilang saloobin ukol sa mga taong nanunungkulan. Aniya, hindi masama ang magtanong, manisi, o manghamon sa mga opisyal, lalo na’t may pananagutan sila sa bayan.

Sa kabuuan, nanawagan si Falcis ng respeto sa kanyang malayang pagsasalita at paniniwala na ang kanyang mga pahayag ay hindi basta-insulto kundi bahagi ng demokratikong karapatan na magsiyasat at magtuligsa sa mga iregularidad. Ito ang kanyang depensa laban sa reklamo laban sa kanya, na naglalayon ngayon na pag-aralan ng mayawata sa tamang proseso.