3,685 Aftershocks Sa Cebu, Naitala Ng PHIVOLCS

 Inihayag ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS) na umabot na sa 3,685 aftershocks ang kanilang naitala matapos ang malakas na magnitude 6.9 na lindol sa Cebu. Ayon sa huling tala ng ahensya nitong Biyernes, Oktubre 3, 2025, 18 sa mga pag-uga ay naramdaman sa kalupaan, at ang lakas ng mga ito ay nasa pagitan ng magnitude 1.0 hanggang 5.1.

Sa pagsasalita sa publiko, sinabi ni Dr. Teresito Bacolcol, direktor ng PHIVOLCS, na inaasahan nilang magpapatuloy ang mga aftershock sa darating na mga araw. “Inaasahan natin na magkakaroon pa ng mga aftershocks in the next few days. Sometimes the aftershocks would last for several weeks,” ani Bacolcol. Bagama’t patuloy ang pag-uga, nilinaw niyang unti-unting bumababa ang bilang at lakas ng mga ito sa bawat araw.

Araw-araw, sinisikap ng PHIVOLCS na subaybayan ang bilang at lokasyon ng mga aftershocks mula sa lindol. Ang 3,685 na inulat ay nagpapakita ng matinding aktibidad sa ilalim ng lupa, na tipikal sa mga malalakas na pagyanig. Ngunit sa kabila ng dami, ang karamihan sa mga ito ay hindi nararamdaman ng tao dahil sa kanilang hina.

Ang 18 na aftershocks na naramdaman sa lupa ay itinuturing na “felt quakes” dahil may sapat silang lakas o kalapitan upang maramdaman ng mga residente. Ang pinakamataas na magnitude na naitala sa mga ramdam na aftershocks ay 5.1 — isang indikasyon na kahit lumilitaw ang mga pag-uga, hindi na sila kasing lakas noong unang lindol.

Umaasa ang PHIVOLCS na habang tumatagal ang panahon mula sa pangunahing pagyanig, bababa rin ang bilang ng aftershocks. Ito’y karaniwang pattern: unti-unting humihina at nagiging mas banayad ang mga pag-ugong habang nagwawala ang enerhiya na nailabas sa lindol.

Sinabi ni Bacolcol na bago bumalik ang sinuman sa bahay o gusaling naapektuhan, dapat munang suriin ang structural integrity nito. Kung may malalaking bitak o iba pang senyales ng panganib, hindi dapat pumasok agad. Maiging kumonsulta muna sa lokal na inhinyero o sa city/municipal engineering office.

Itinuturing ng PHIVOLCS na hindi pa lubos na ligtas ang maraming estruktura lalo na yung nakitaang may bahagyang pinsala matapos ang pangunahing lindol. May posibilidad na bumagsak ang mga ito sa isang mas malakas na aftershock.

Dahil sa karanasan sa mga nakaraang malalakas na lindol, alam ng PHIVOLCS na ang mga aftershocks ay maaaring tumagal ng ilang araw hanggang linggo. Kaya’t dapat manatiling alerto ang publiko sa kanilang mga lugar at masubaybayan ang mga babala mula sa awtoridad.

Habang patuloy na tumaas ang bilang ng mga aftershocks, malinaw ang pahayag ni Dr. Bacolcol na unti-unti itong humihina. Ang 3,685 na inihayag na tala ay hindi lang sukatan ng laki ng pagyanig, kundi ng pagiging aktibo ng lupain pagkatapos ng isang malakas na pagyanig.

Bagama’t ang nakikitang trend ay pababang bilang at hina ng aftershocks, hindi ibig sabihin nito na ligtas na ang lahat agad-agad. Ang babala ng PHIVOLCS ay nananatiling malinaw: huwag magmadali sa pagbabalik, maging maingat sa masalimuot na struktura, at manatiling nakahanda sa posibilidad ng biglaang pag-uga.